Recydywa a dozór elektroniczny – podstawowe informacje

 

Dozór elektroniczny stanowi alternatywę dla wykonywania kary pozbawienia wolności w zakładzie karnym, pozwalając skazanemu odbywanie kary w systemie wolnościowym pod kontrolą elektroniczną. Jest to forma wykonywania kary o charakterze resocjalizacyjnym, dająca skazanemu możliwość pozostania w środowisku rodzinnym i zawodowym. Nie w każdym przypadku możliwe jest jednak skorzystanie z tej instytucji, zwłaszcza gdy skazany wchodzi w konflikt z prawem po raz kolejny. Kluczowe znaczenie w tym kontekście ma instytucja recydywy.

 

Pojęcie recydywy w prawie karnym

 

Recydywa, czyli powrotność do przestępstwa, jest instytucją przewidzianą w Kodeksie karnym. Wyróżniamy dwa podstawowe jej rodzaje:

 

  1. Recydywa zwykła (art. 64 § 1 k.k.) – dotyczy sprawcy, który po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności popełnia ponownie przestępstwo umyślne, podobne do wcześniejszego.
     
  2. Recydywa wielokrotna (multirecydywa) (art. 64 § 2 k.k.) – zachodzi w sytuacji, gdy sprawca popełnia przestępstwo podobne w warunkach recydywy zwykłej, po odbyciu co najmniej kary dwuletniej.
     

Przebywanie w stanie recydywy wpływa nie tylko na wymiar kary, ale także możliwość skorzystania z niektórych instytucji prawa karnego wykonawczego, w tym dozoru elektronicznego.
 

Dozór elektroniczny a recydywa
 

Zgodnie z art. 43la Kodeksu karnego wykonawczego (k.k.w.), dozór elektroniczny może być stosowany wobec skazanego na karę pozbawienia wolności do roku, jeśli spełnione zostaną określone przesłanki, m.in.:
 

  • skazany posiada miejsce stałego pobytu,
  • zgadzają się na to współlokatorzy,
  • odbywanie kary w tym systemie będzie wystarczające do osiągnięcia celów kary.
     

W kontekście recydywy kluczowe znaczenie ma jednak art. 43la § 3 k.k.w., który stanowi, że z dozoru elektronicznego nie może skorzystać skazany, który:
 

  1. jest recydywistą wielokrotnym (art. 64 § 2 k.k.),
  2. został skazany w warunkach art. 65 k.k. (przestępstwo popełnione w ramach zorganizowanej grupy przestępczej),
  3. odbywa karę łączną przekraczającą jeden rok pozbawienia wolności.
     

Oznacza to, że recydywa zwykła (art. 64 § 1 k.k.) nie wyklucza automatycznie możliwości zastosowania dozoru elektronicznego, ale recydywa wielokrotna już tak.
 

Procedura wniosku o dozór elektroniczny w kontekście recydywy
 

Jeśli skazany spełnia przesłanki do odbywania kary w systemie dozoru elektronicznego, powinien złożyć stosowny wniosek do sądu penitencjarnego. W przypadku osoby skazanej w warunkach recydywy zwykłej, sąd rozważy, czy taka forma odbywania kary jest adekwatna do stopnia demoralizacji skazanego i czy pozwoli na osiągnięcie celów kary.
 

Z uwagi na fakt, że recydywa świadczy o wyższym stopniu zawinienia oraz niepowodzeniu wcześniejszych oddziaływań resocjalizacyjnych, sądy często podchodzą bardziej restrykcyjnie do udzielania zgody na dozór elektroniczny w takich przypadkach. Kluczowe jest przekonanie sądu, że dalsza izolacja penitencjarna nie jest konieczna do prewencji indywidualnej i ogólnej.
 

Podsumowanie
 

Recydywa wpływa na możliwość skorzystania z dozoru elektronicznego, ale nie każda jej forma stanowi bezwzględną przeszkodę. Skazani w ramach recydywy wielokrotnej nie mogą odbywać kary w systemie SDE, natomiast skazani w ramach recydywy zwykłej mają taką możliwość, choć podlegają surowszej ocenie sądu. Każdy przypadek wymaga indywidualnej analizy, a prawidłowo przygotowany wniosek oraz argumentacja przed sądem mogą przesądzić o pozytywnym rozstrzygnięciu.
 

W związku z powyższym, osoby zainteresowane ubieganiem się o dozór elektroniczny powinny skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnej, aby dokładnie ocenić swoje szanse i skutecznie przygotować wniosek do sądu penitencjarnego.

 

ADWOKAT WARSZAWA

696599733